Eindelijk: wettelijke verankering van mediation

[Govert Apol]

De VVD heeft op 2 december j.l. een voorstel gelanceerd om mediation een wettelijke basis te geven. Ik juich dat initiatief van harte toe. Niet alleen vanuit mijn commerciële doelstellingen, maar ook vanuit ideëel en praktisch perspectief.

De kracht van mediation ligt in het door partijen zélf oplossen van conflicten, waardoor sneller, goedkoper een echt beklijvende oplossing kan worden bereikt dan in een procedure bij de rechter. Mediation heeft in 1995 zijn intrede in Nederland gedaan, maar het imago van mediation is helaas nog steeds niet goed ontwikkeld. Volgens niet-kenners van deze vorm van conflicthantering is dit middel te soft en te vaag en is de uitkomst niet rechtens afdwingbaar. Allemaal misvattingen. Wie mijn website www.jurapol.nl bezoekt kan zo nalezen hoe een mediation verloopt. En de resultaten van mediation worden vastgelegd in een (vast-)stellingsovereenkomst, die net zoveel juridische kracht en betekenis heeft als elke andere overeenkomst.

Niettemin heeft mediation nog wel een steuntje in d rug nodig en daarom zal een wettelijke verankering van mediation als volwaardig alternatief voor de traditionele vormen van rechtspraak zeker een goede bijdrage aan de statuur van mediation geven.

 

De bedoeling van dit wetsvoorstel is om het begrip “mediator” wettelijk vast te leggen en om aan die titel ook wettelijke kwaliteitseisen te verbinden. Voorts zal de mediationovereenkomst wettelijk worden omschreven. Deze overeenkomst regelt de vertrouwelijkheid, geldt als een bewijsovereenkomst en legt vast aan welke verplichtingen partijen zich in het kader van de mediation onderwerpen.

Als in een overeenkomst een mediationclausule is opgenomen zal deze bindend moeten zijn. Daardoor zijn partijen dan verplicht om mediation te proberen voordat het geschil aan de rechter kan worden voorgelegd.

Ook zal worden vastgelegd dat partijen aan de mediator kunnen om een hen bindende beslissing te geven over bepaalde onderdelen van hun geschil of voor hele geschil als de mediation (gedeeltelijk) niet tot resultaat heeft geleid. Aansluitend op de Innovatieagenda Rechtsbestel (Ministerie van Veiligheid en Justitie 2011, Kamerstuknummer 33 071-5) zal in de wet worden opgenomen dat partijen tijdens een mediation bepaalde onderdelen van hun geschil met een juridisch karakter aan de e-kantonrechter voor kunnen leggen. Daarmee kan dan snel een juridisch oordeel worden verkregen, op basis waarvan de mediation kan worden vervolgd.  

Tenslotte zal in de wet worden geregeld dat de (vaststellings-)overeenkomst op een eenvoudige manier kan worden voorgelegd aan de rechter, die daaraan executoriale werking kan toekennen. De afspraken kunnen dan ook worden afgedwongen.

 

Al met al lijkt mij dit een goed moment om met dit initiatief wetsvoorstel de aandacht te vestigen op mediation, zeker nu er binnenkort een aanmerkelijke verhoging van de griffierechten valt te verwachten. Met als gevolg dat mensen, omdat zij het niet kunnen betalen, dan maar afzien van een juridische procedure, terwijl hun geschil toch onverminderd om een oplossing vraagt. Mediation is dan de beste keuze.