Instructietekening

[Mark Maathuis]

Aan het idee dat cartoonrellen een typisch Europees verschijnsel zijn is vandaag een einde gekomen. Amerika is sinds vanochtend in de greep van een tekening op de omslag van het satirische magazine The New Yorker. De reacties op het blad lijken integraal te zijn overgenomen uit de discussies die in Nederland volgden op de Mohammed tekeningen en de spotprenten van Gregorius Nekschot. Opmerkelijker is echter wat er
niet gebeurt. Op de tekening staat Obama samen met zijn vrouw Michelle in the Oval Office in het Witte Huis. Hij - in een Midden Oosters gewaad met een tulband op zijn hoofd – drukt zijn de vuist van zijn linkerhand tegen de rechtervuist van zijn vrouw aan. Zij heeft een wild Afro kapsel en draagt een AK-47 machinegeweer losjes over haar schouder. Boven de open haard, waarin een Amerikaanse vlag ligt te branden, hangt een portret van Osama bin Laden.

De reacties van de betrokkenen laten zich raden. Obama noemt de tekening smakeloos; het verweer van the New Yorker is dat er niet teveel achter de cartoon gezocht moet worden. De redactie wilde slechts een samenvatting maken van alle rechts-conservatieve vooroordelen waar Obama tegen vecht. Talking heads op televisie, columnisten en bloggers zijn evenredig tussen beide kampen verdeeld en hanteren dezelfde argumenten. Tot zover geen verschil in hoe wij in Nederland met satire omgaan. De grote afwezige in dit Obamagate schandaal is de regering. Geen President Bush die op hoge toon schande spreekt over de gang van zaken; geen Minister van Justitie die tot de tekenaar tot de orde wil laten roepen; geen cartoonstuurgroepen, satirepraatsessies of internationale alarmbellen. Zo kan je als overheid dus kennelijk ook op een tekening reageren.