Door het oog van de naald...

[Jan de Wandelaer]

Lange tijd had ik het niet door. Van veld naar veld trokken we, mijn vriendin en ik. Lopend en liftend. Een bundeltje kleren in onze rugzakken. Automobilisten die ons oppikten, vroegen steevast wanneer wij ons laatste bad hadden gehad. Hun beleefdheid kwam uit Engeland. Het deerde ons niet.  Wij waren te gast in Ierland en genoten van een sfeer die wij voor het eerst in ons leven dronken als bijen nectar uit bloemkelken.

We voelden ons vrij. We hadden elk de helft van de tent op onze rug en trokken van dorp naar dorp. In een kroeg aan een weelderig begroeide landweg kregen we muziekinstrumenten in onze handen gedrukt. Een groepje net binnengekomen muzikanten deelde die uit. Of we mee wilden spelen. Ik had voor het eerst in mijn leven een bodhrán (spreek uit bauwreen) in mijn handen: een over een houten ring gespannen vel met een drumstick. Aan die stick zit aan beide zijden een knobbeltje. Als een smal langwerpig botje dat je ergens in het midden losjes tussen duim en wijsvinger houdt. Wat een machtig gevoel was dat. Ik mocht meespelen in een spontaan gevormde band. Erbij horen gaf mij plotseling ook juichende gevoelens en ontketening. Alsof niets meer fout kon gaan. Het tegenovergestelde van ‘gast in je eigen leven’, een eeuwige bezoeker, een toevallige voorbijganger in het decor van het alledaagse, een figurant in een door anderen samengesteld tableau vivant.

Overijverig was ik. Vonken spatten van het vel vanonder de zwiepende knobbeltjes. In een opzwepend ritme met daarbovenuit zwevend lichte klanken van een tin whistle, zweefde ik in mijn enthousiasme steeds verder weg uit mijn besef. Ik hoorde ergens uit de verte iemand vragen of ik een pintje bier wilde…Mijn bijdrage aan de muziek moet steeds meer iets hardnekkigs en eigenstandigs hebben gekregen. Iemand bood mij aan het van mij over te nemen….

Wekenlang zwierven we zo onder een wolkenloze blauwe lucht. In het jaar waarin Elvis Presley zijn laatste adem blies, was Ierland een maand lang zonder regen. THE KING IS DEAD kopten kranten in kiosken. We konden het niet geloven. ‘Love me tender’, klonk zijn bronstige stem nog steeds overal uit jukeboxen…

De gastvrijheid in Ierland was groots. Jimmy, een rondbuikig mannetje in Limerick met een guitige blik uit glimmende kraalogen, deed mij denken aan iemand uit de verhalen van Dickens. ‘Ja natuurlijk mocht ik water tappen uit zijn kraan’. Waar wij stonden? Ik wees het oranje stipje aan in het weiland achter zijn villa. We mochten wel even binnenkomen.

Een kwartiertje later zaten we in de huiskamer van onze spontane en vrolijke gastheer. We dronken whisky. Na 5 minuten zei Jimmy: ‘Neem toch even een bad’. Dat deden we graag. Pas daar zag ik hem zitten. In mijn navel. Ik was in dit gastvrije land gast en gastheer tegelijk. Dat verklaarde het complete gevoel dat ik al dagen achtereen had gehad. Mijn gast bleek een lastig heerschap om afscheid van te nemen. Het wegjagen van de ossen van onze tent was gemakkelijker geweest dan het verleiden van de teek mij los te laten. Dat lukte zelfs niet met de duurste whisky.

Gastvrijheid voor een teek kan dramatische gevolgen hebben. Dat is een gevaarlijke verbinding. Die teek was bij mij gaan horen, zoals een drumstick bij een trommel, zoals een mens in zijn eigen leven…

Hij en ik gingen door het oog van de naald…