SUCCES VOOR CROWD FUNDING VAN ROMANVERTALINGEN: EERSTE VERTAALCONTRACT ONDERTEKEND

[Bob Van Laerhoven]

 

Ik had nooit durven dromen dat het zo snel zou gaan: de afgelopen week heb ik het vertaalcontract voor  De Wraak van Baudelaire met  Brian Doyle ondertekend.  Dank aan de mensen die dit mogelijk hebben gemaakt! Toen ik enkele maanden geleden met het idee rondliep om mensen te vragen om te participeren aan een Grote Droom ( nu mogen Hoofdletters voor één keer), dacht ik in eerste instantie dat ik compleet gaga was geworden.  Wie zou in deze crisistijd een schrijver helpen om twee van zijn romans naar het Engels vertaald te krijgen? Goedkoop zijn literaire vertalingen niet,  geen wonder ook: er wordt veel vakmanschap, geduld en liefde voor de tekst in gestopt en dat kost tijd en geld.  Ik kreeg bijna een waterhoofd van al dat tobben, maar stilaan begon het opzet toch te rijpen, ondanks mijn gêne ervoor. Uiteindelijk kwam ik tot de conclusie dat ik zowel voor De Wraak van Baudelaire als voor Terug naar Hiroshima, de twee romans die volgens de pers in Nederland en Vlaanderen internationale mogelijkheden hebben, ongeveer duizend mensen moest vinden die tien euro wilden investeren, met de mogelijkheid dat ze hun geld terugzien.  Toegegeven, dat terugzien  zal tijd kosten.  Eerst heb je ongeveer een jaar nodig alvorens de vertalingen klaar zijn, daarna moeten de manuscripten nog nagekeken worden  en pas dan kunnen we bij buitenlandse uitgevers  aankloppen.  Daarna moeten er meestal maanden  met gekruiste vingers gewacht worden op een antwoord.  En wanneer er een positieve reactie van een uitgever komt,  verstrijken er weer flink wat maanden  voordat het boek op de markt verschijnt… Pas het jaar daarop  worden de eerste copyrights gestort… Als het boek in de Engelstalige markt tenminste niet verzopen is in het immense aanbod.  Allemaal angsten en twijfels die me belaagden, maar op één of andere manier bleef ik vasthouden aan mijn – daar komt er weer eentje! – Droom. 

En wat is gebleken? De meeste participanten/sponsors hebben meer dan 1 participatie van tien euro gekocht, sommige meer dan honderd. De steun en de aanmoedigingen die ik heb gekregen, hebben me een beetje van mijn sokken geblazen. Ook in deze tijd blijven mensen blijkbaar gefascineerd door passie (ik heb met veel moeite een Hoofdletter kunnen inslikken).  Ik zal dat niet vergeten en wanneer de angst toeslaat dat na al deze hulp mijn project toch nog zou falen, probeer ik vertrouwen in de toekomst te hebben met de achterliggende gedachte dat anderen er ook vertrouwen in koesteren.

Er zijn mensen die vragen waarom ik een crowd funding voor twee romans heb opgestart.  Dat was in alle eerlijkheid niet mijn idee. Ik vond  één  boek al zo’n gewaagd  plan! Een Amerikaans literair agent drukte mij echter op het hart dat ik niet met een one shot op de markt moest proberen te komen. Je moet een eventueel geïnteresseerde uitgever laten merken dat je een backlist hebt. De Engelstalige markt is immers zo groot dat je je als schrijver uit een klein taalgebied moet tonen als een professioneel auteur met  meerdere internationaal verkoopbare romans op je naam. Hoewel mijn oren langs alle kanten begonnen te flapperen  omdat ik mijn oorspronkelijke idee plotseling zag verdubbelen  - o jee, nog meer schooien bij de mensen! -, heb ik goed geluisterd naar de raad van deze wijze man die al zo lang in de business zit.

Ik heb de afgelopen maanden nog andere dingen geleerd. Vooral in de Angelsaksische landen ondergaat het boekbedrijf in een steeds sneller tempo een evolutie  die de markt ingrijpend zal veranderen en daar in feite al mee bezig is.  Via  social media heb ik contact gelegd  met jonge Amerikaanse schrijvers die  Amazon.com beschouwen als de grootste en meest innovatieve uitgever van de States en lak hebben aan “klassieke” uitgevers.  Daardoor raakte ik nog meer in verwarring, maar ik besloot om het vel van de beer niet te verkopen alvorens hij geschoten is. Eerst moet ik manuscripten in het Engels hebben alvorens ik kan besluiten of ik de e-book route dan wel een “klassieke” uitgever gebruik.  Vooralsnog neig ik – ik ben per slot van rekening niet meer zo “piep” – nog altijd naar een uitgever. Toch ben ik niet blind voor de steeds sneller om zich heen grijpende veranderingen in het publiceren en lezen van boeken. Ik heb onlangs een nieuw type e-reader in handen gehad en  hoewel ik een  groot liefhebber van het papieren boek ben, was ik verrast door  de kwaliteit en de leesbaarheid van het scherm, ook in volle zonlicht, en de handigheid van het kleine lichtgewicht apparaat waar je honderden boeken kan instoppen.  Misschien zijn wij de laatste generatie die papieren boeken leest,  of anders worden papieren boeken echte luxeproducten voor fijnproevers. We zullen zien, voorlopig is het nog wat te vroeg om goed gefundeerde voorspellingen te kunnen maken.

Eind september van dit jaar wil Brian Doyle Baudelaire’s Revenge voltooien.   Als de crowd funding van Return to Hiroshima zo blijft lopen, zal de vertaling ervan,  die reeds gestart is door de Nederlandse vertaalster Vivien Doornekamp-Glass, niet veel langer op zich laten wachten.

Dan kan dit avontuur pas echt beginnen. Is dat wel goed voor mijn rikketik, al die spanning en hoop de komende maanden? Ach, mijn hart voelt zich zodanig gesterkt door de steun van de participanten/sponsors dat het veel meer aankan dan ik denk….

Wie nog geïnteresseerd is in de “technische” details van mijn crowd funding kan een kijkje nemen op de sponsorpagina en de  lijst van participanten/sponsors op mijn drietalige website www.bobvanlaerhoven.be