Het 'wezen van internet' bestaat niet

[Redactie Nederlands MediaNetwerk]

Door Herbert Blankesteijn. Geert-Jan Bogaerts waarschuwt voor inperking van vrijheden op internet. Vrijheden zijn goed en dienen te worden verdedigd, dat ben ik met hem eens. Het is verontrustend als overheden hun macht over internet benutten om de politieke greep op hun bevolking te verstevigen, zoals in de Verenigde Arabische Emiraten. Maar dat is niets nieuws, dat doen ze daar met de overige media ook. Zonder dit te bagatelliseren: het is een lokaal probleem en geen gevaar voor internet. Verder ziet Bogaerts nogal wat spoken en verwart hij vrijheid met wetteloosheid. Het is een gotspe te beweren, zoals Bogaerts doet, dat de vrijheid om games en muziek zonder betaling te downloaden dezelfde vrijheid is die internet een bron van creativiteit en groei heeft gemaakt. Het een is niet noodzakelijk voor het ander lijkt me. Het is alsof hij winkeldiefstal bepleit als voorwaarde voor leuke straatcultuur. Je kunt van de juridische kruistocht tegen downloaden van stichting Brein zeggen wat je wilt, maar je kunt de industrie niet het recht ontzeggen wetsovertreding te bestrijden en de daders op te sporen. Als dit de belangen van de muziek- en filmindustrie op lange termijn schaadt, wat ik zelf geloof, dan komen ze daar wel achter. Over 'netneutraliteit', de gelijkwaardige behandeling van stromende data door internetproviders, bestaan veel misvattingen. Een is dat dit, zoals Bogaerts zegt, het "wezen van internet" is. Deze laatste frase wordt te pas en te onpas van stal gehaald. Interactiviteit, discussie, bereikbaarheid, ontsluiting van informatie, het is allemaal wel eens tot wezen van internet verklaard als dat zo uitkwam. Bogaerts zelf heeft in 2005 op de site van De Volkskrant het kunnen maken van links het wezen van internet genoemd, toen dáár een discussie over woedde. Bogaerts impliceert dat een internet met twee snelheden en twee tarieven gelijkstaat aan censuur: hij vergelijkt het met het knevelen van de drukpers. Dat is klinkklare nonsens. Om een andere vergelijking te maken: je kunt voor veel geld vliegen naar je bestemming of kiezen voor trager en goedkoper vervoer. Dat deze mogelijkheden bestaan is prima. Het beknot op geen enkele wijze de vrijheid van reizen, alleen de snelheid daarvan. Differentiatie van tarieven is nou net een vorm van zakelijke creativiteit die de groei mogelijk maakt waar Bogaerts zo hoog van opgeeft. Internet heeft geen wezen, internet is wat we overhouden als de techniek zich aanpast aan de wet, als eventuele juridische lacunes zijn opgevuld door rechtspraak of nieuwe wetgeving, en als normale economische processen hun loop hebben. Daarbij doen nogal wat overheden en bedrijven aan landjepik, dat is waar. Ze grijpen alle data en alle macht die ze krijgen kunnen. Google en Facebook bijvoorbeeld. Bogaerts poneert, overigens zonder dit te onderbouwen, dat in een wereld zonder netneutraliteit deze bedrijven niet zouden zijn ontstaan. Maar zou een wereld zonder monopolistische informatiemelkers echt zo'n hel zijn?
Dit artikel werd eerder gepubliceerd in de Volskrant op 7 augustus 2010 en op het weblog Herberts Hergebruik
hergebruik.blogspot.com
www.blankesteijn.com