EYE lanceert website Film in Nederland

[Redactie Nederlands MediaNetwerk]

Terwijl op het
Nederlands Film Festival binnenkort de nieuwste Nederlandse films in première gaan, brengt de website
Film in Nederland de vroege Nederlandse film tot leven. Op de nieuwe website zijn gratis films te bekijken en opmerkelijke verhalen te lezen, van de eerste vertoning van
Gestoorde hengelaar in 1896 tot een typiste die het schopte tot filmster. Op Film in Nederland is veel bijzonder historisch materiaal nu voor het eerst te bekijken. In de nabije toekomst wordt de site uitgebreid met recente Nederlandse films.


Op Film in Nederland zijn opmerkelijke verhalen en anekdotes te vinden over circa 2300 vroege Nederlandse films. De meeste films die bewaard zijn gebleven, kunnen gratis bekeken worden. De rubriek Wie is… bevat korte filmpjes waarin vergeten pioniers weer tot leven worden gewekt. Hier is  onder meer te  lezen:

Hoe typiste Dolly Mollinger vanachter haar bureau getrokken werd voor een filmrol als typiste en daarmee nationale roem verwierf.

Hoe cameraman Henk Alsem een globetrottende verslaggever, een getuige van grote historische gebeurtenissen, een filmproducer en een vriend van de grote sterren van zijn tijd werd.

Hoe de Amsterdamse leraar Simon B. Stokvis met zijn revolutionaire ideeën een debat over filmkeuring teweegbracht en uiteindelijk de Amsterdamse bioscoopdictator werd.


De tijdslijn geeft een overzicht van belangrijke momenten in de Nederlandse filmgeschiedenis. Van Edisons Kinetoscope op 27 december 1894 en de vertoning van de eerste Nederlandse film Gestoorde hengelaar in 1896, tot een liefdesdrama aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog, Ergens in Nederland (1940), met
Lily Bouwmeester en schrijver
Jan de Hartog in zijn enige filmrol.


De filmgeschiedenis wordt beschreven in meer dan zestig thema’s, van de kunstfilm tot revuesterren. De database geeft toegang tot de films en filmfragmenten zelf, en tot uitgebreide gegevens over films, personen en filmmaatschappijen. Filmwetenschappers en historici kunnen waardevolle informatie putten uit de allereerste films, zoals van de Nederlandsche Biograaf- en Mutoscope Maatschappij en de eerste films van Nöggerath. Ook de ingenieuze verhaalstructuren van de film-in-film-in-film De dood van Pierrot (1920) zijn voer voor menig onderzoeker. Verder is de opkomst van de propaganda- en opdrachtfilm rond de Eerste Wereldoorlog goed te volgen, zoals in Leger- en vlootfilm (1917).

Mensen die meer willen weten van de geschiedenis van hun woonplaats kunnen zoeken op plaatsnaam en kiezen uit een groot aantal stedenfilms, zoals die van Willy Mullens over Friesland, West-Friesland en Zuid-Limburg. Andere opvallende films zijn die van Alfred Machin, die een spectaculaire brand filmde voor de De molens die juichen en weenen (1912), en de onverwoestbare klassieker De mésaventure van een Fransch heertje zonder pantalon aan het strand te Zandvoort (1905).


Op dit moment bestrijkt de website de periode 1896 tot en met 1923, vanaf de introductie van de film in Nederland. De komende tijd zal de site worden uitgebreid met de geschiedenis van de speelfilm, experimentele film, animatiefilm, en films uit en over Nederlands-Indië. Samen geven deze onderdelen straks een uitgebreid beeld van de volledige Nederlandse film- en bioscoopcultuur.

Niet bij elke filmbeschrijving op de site kan een film worden bekeken, omdat lang niet alle films beschikbaar zijn: 80% van de Nederlandse films verloren is gegaan. Naar schatting zijn ongeveer 500 films  vanaf de eerste filmvertoning tot 1923 bewaard gebleven; ruim 270 daarvan kunnen op de site bekeken worden en van nog eens circa 50 films is een fragment te zien.  Vaak is het dan mogelijk om door te klikken naar video-on-demandsite Ximon, waar de volledige film te zien is. Film in Nederland spant zich in om datgene wat wel bewaard is gebleven, zo toegankelijk mogelijk te maken voor specialisten en het grote publiek.

Film in Nederland is een van de resultaten van het grootschalige digitaliseringproject Beelden voor de Toekomst Voor Beelden voor de Toekomst werkt EYE samen met het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid, het Nationaal Archief en Kennisland om audiovisueel erfgoed te conserveren, te digitaliseren en beschikbaar te stellen.  Hierdoor kan iedereen nu op zoek naar beelden van vroeger die eerst niet toegankelijk waren.


Film in Nederland wordt medegefinancierd door Agentschap NL.

Technische ontwikkeling: OneShoe, Utrecht

Design: Anita Lozinska,
Current Issue, Amsterdam. 


www.filminnederland.nl

www.beeldenvoordetoekomst.nl