De bouwwereld van Nederland en de overheid: het Symposium Ondernemend Aanbesteden

[Geertjan Benus]

Dit artikel staat in het teken van 'de Creatieve Overheid' (zie: http://www.republic.nl/nieuws/2011/01/2011--het-jaar-van-de-creatie... )13 januari 2011 vond in Ahoy in Rotterdam het symposium Ondernemend Aanbesteden’ plaats, georganiseerd door PIANO0 (expertisecentrum in de aanbesteding), Bouwend Nederland (de vereniging van bouw- en infrabedrijven) en het CROW (het nationale kennisplatform voor infrastructuur, verkeer, vervoer en openbare ruimte).

De inleiders, prof. dr. M. Scheltema van de Commissie Aanbesteden, de heer J.G. Hartog (Bouwbedrijf Mourik) en de heer H. Krieger (wethouder gemeente Purmerend) voerden het woord vóór de pauze. Na de pauze behandelde de dagvoorzitter de in de pauze verzamelde vragen uit het publiek: professoren, ingenieurs, wethouders, vertegenwoordigers van ministeries, bouwbedrijven, gemeenten, het CROW, en advies- en organisatiebureaus.

Uit het symposium bleek onder meer dat partijen in 2011 voor een andere toonzetting gaan. Een toonzetting waarin de werking van de markt samengaat met een constructieve onderlinge benadering.

Een nieuw begrip buiten de aanbestedingsprocedure

Een nieuw kader is geschetst buiten het proces van de aanbesteding. Dat nieuwe kader maakt zichtbaar dat na de pauze sommige vragen nog worden gesteld vanuit het huidige bestaande. Duidelijk is daardoor ook dat over God’s akker nog veel water zal moeten vloeien voordat het nieuwe elan in de Nederlandse bouwwereld helemaal een feit zal zijn. Met de meest recente journaalbeelden op mijn netvlies van de vele overstromingen in de wereld - ook in Nederland op dit moment - verwacht ik dat dat wáter geen probleem zal zijn.

De marktdagen als rode draad; marktdagen als prelude van aanbesteding

Centraal in het symposium staan drie begrippen: samenwerken, meerwaarde en creativiteit. Marktdagen vormen de rode draad in de bijdragen van de inleiders, gezien vanuit het perspectief van de regelgever (de hoogleraar), van de opdrachtnemer (Mourik) en van de opdrachtgever (de wethouder). Marktdagen zijn dagen voor bouwers en opdrachtgevers om informatie uit te wisselen. Bedrijven krijgen een platform om zich te profileren. Zij kunnen mogelijkheden ontdekken voor samenwerking. Zij kunnen met andere aanbieders in de markt meerwaarde genereren.

Samenwerking, creativiteit, intensievere communicatie, en een groeiend onderling vertrouwen zullen de toekomst in de bouwwereld van Nederland bepalen. Zelf krijg ik daarbij een ‘vriendelijke chaos’ als beeld voor ogen. Een door organisatie beheerste, als voorportaal van het creatieve proces. De heer Hartog van Mourik spreekt in dit verband over een ‘innovatief traject’ en over een ‘beter vertrouwen’.

Het oude en het nieuwe gaan prima samen

Duidelijk wordt ook dat partijen van mening zijn dat met het oude RAW-bestek niets mis is. Het is niet de bedoeling om wat nu goed werkt, af te schaffen. Ook hoeft het niet allemaal EMVI  (economisch meest voordelige inschrijving). EMVI is een manier van aanbesteding waarbij de opdrachtgever naast de prijs vooral ook de kwaliteit van het werk meeweegt. Bij sommige eenvoudige opdrachten is nog steeds te kijken naar simpelweg het meest goedkope. Aan het nu bestaande wordt vooral iets toegevoegd. Dus aan de bestaande marktconsultatie (wat is er te koop en onder welke voorwaarden) voegen partijen de marktdagen toe. Partijen houden de Leidraad V&G (Veiligheid en Gezondheid) van Bouwend Nederland in ere. In de marktdagen gaat het hen vooral om de te ontwikkelen meerwaarde. Ondernemers kunnen in hun onderlinge communicatie nieuwe ideeën opdoen.

Partijen onderkennen breed dat communicatie voorafgaand aan en in de aanbesteding een zinvol en cruciaal punt van aandacht is. En passant is gezegd dat dit ook van belang is in het bouwproces zelf, in de realisatie. Om die communicatie tot stand te brengen, is dat andere klimaat nodig, die andere toonzetting. Marktdagen kunnen daaraan bijdragen. De heer Hartog stelt dat het nodig zal zijn om goede inhoudelijke afspraken te maken en dat provincie, het waterschap en gemeenten er goed aan doen hierin de samenwerking op te zoeken.