CETA verdrag vandaag in 1e Kamer

[Froukje Wiendels]

Vandaag wordt het CETA verdrag besproken door de 1e Kamer.

Dat het eerder door de Tweede Kamer kwam is opmerkelijk, want er was geen tweederde meerderheid voor. Het verdrag druist ontegenzeggelijk in tegen onze Grondwet. Het stelt het investeerdersbelang van multinationals boven dat van het MKB. Het is in strijd met het gelijkheidsbeginsel en vrije handel. Daarnaast doorkruist het de trias politica en de rechtsstaat: men kan bij een handelsgeschil met een multinational niet meer procederen bij een rechter: In plaats daarvan heeft men een handvol mensen benoemd die in besloten kring bepalen.

30 Hoogleraren en advocaten stuurden olv Meike Ter Horst een gezamenlijke brandbrief naar de Tweede Kamer die desondanks toch liet passeren. Mr. Ter Horst doet verslag in dit interview bij Blckbx. Al eerder stuurden 100 hoogleraren een andere brandbrief naar de EU, hierover dit artikel van Wybe Douma

VN rapporteur M. de Zayas beoordeelt het verdrag in strijd met de democratie en souvereiniteit van nationale staten.

Milieuorganisaties strijden tegen het verdrag omdat verwacht wordt dat lokale overheden geen vergunningen meer durven te weigeren aan multinationals als het productieproces teveel gezondheidsschade voor burgers oplevert. De gemeente wordt namelijk aansprakelijk gemaakt voor alle gemiste investeringsopbrengsten aan aandeelhouders. "In feite kan de democratische besluitvorming door een buitenlandse investeerder onder vuur worden genomen" aldus Douma. Ter Horst zegt hierover ''omkopen is niet meer noodzakelijk met CETA".
(Andersom zijn de multinationals niet aansprakelijk voor de gedorven inkomsten van lokale ondernemers).

Het CETA verdrag is meermalen onder verschillende namen geprobeerd (TTIP) maar steeds werd het verworpen om dezelfde reden: het overruled de souvereine staat, de democratie, en de rechtsgang en is dus ongrondwettelijk. De eerste versie van het verdrag werd ooit opgesteld door Shell; het WTO maakte er een transatlantisch handelsverdrag van. Het verdrag kent een ongebruikelijk hiaat: er ontbreekt de paragraaf over het betalen van belasting door multinationals.

Het Nederlandse MKB, waaronder agrarische bedrijven, worden nu al gemangeld tussen de bank en wurgcontracten met multinationals die hun producten afnemen. Met CETA kunnen ze zelfs niet meer naar een rechter. 

Als de Eerste Kamer het verdrag vandaag toch onderschrijft, dan kunnen burgers naar de rechter, om het ongeldig te laten verklaren, stelt Meike Ter Horst in het Blckbx interview. Het is een evidente schending van de Grondwet en dus was er een tweedere meerderheid voor nodig om hem rechtsgeldig te maken: en die was er niet. Enkele rechters zouden haar al hebben laten weten dat zij zo'n zaak wel degelijk ontvankelijk zullen verklaren. Rechters zouden wel de mogelijkheid hebben een wet aan de Grondwet te toetsen.

De laatste keer dat de Nederlandse Grondwet is aangepast, was door toevoeging van het woordje ''lhbt'' en ''gehandicapten'' als toevoeging aan de zin waarin iedereen gelijk is voor de wet ongeacht geaardheid, sexe, ras, geloof etc. 
Maar voor CETA zou de gehele Grondwet herschreven moeten worden. Een kleine toevoeging als hamerstuk volstaat niet. Het betreft immers een fundamentele verandering van de basisprincipes waarmee de gehele Grondwet doordrenkt is: souvereiniteit van de staat, een onafhankelijke rechtsspraak, het belemmeren van eerlijke handel. De gehele text van onze Grondwet gaat uit van trias politica.

De procedure zou dan als volgt zijn: met speciale commissie de gehele Grondwet herschrijven. Dan deze nieuwe Grondwet met 2/3 meerderheid van 2e Kamer aannemen. Dan moeten er nieuwe verkiezingen worden uitgeschreven. Dan moet de 1e kamer hierover met 2/3 meerderheid mee instemmen. Dan het CETA verdrag opnieuw door beide kamers. 

Ik ben erg benieuwd naar de bewoordingen van zo'n nieuwe Grondwet. 
De voorspellingen zijn dat de 1e Kamer CETA goed zal keuren onder het mom ''een handelsverdrag is goed voor de economie'' en ''de economie'' is niet het MKB maar multinationals''. Dan rest ons alleen nog de gang naar de rechter.... de laatste keer dat dat nog kan.