Voorgenomen fusie TROS/AVRO heeft vooral tactische betekenis

[Redactie Nederlands MediaNetwerk]

Door Ton Verlind. Is de aangekondigde fusie “onder voorbehoud” tussen Tros en Avro een praktische of een tactische zet? Voorlopig houd ik het op het laatste. Voorzitter Ed Nijpels van de Raad van Toezicht heeft de politiek een lange lijst van voorwaarden gegeven, waaraan voldaan moet worden voordat de beide omroepen hun voornemen tot fusie effectueren. Onder de huidige omstandigheden zouden ze er weinig mee opschieten.

Ze zouden zelfs inleveren. Een superomroep heeft binnen de huidige regels recht op dezelfde hoeveelheid zendtijd als een normale a-omroep en dat geldt ook voor het toegewezen budget. Zouden TROS en AVRO nu al juridisch samengaan dan betekent het defacto het inleveren van de helft van de zendtijd en het budget.

De huidige omroepwet kent geen positieve impulsen ten aanzien van samenwerking. Verder moeten de medewerkers van de beide omroepen zich realiseren dat hun bazen vandaag een handtekening hebben gezet onder een contract dat hoe dan ook, tot een aanzienlijke vermindering van werkgelegenheid zal leiden. Dat is overigens de omroepdirecties niet aan te wrijven, maar het resultaat van de door de politiek afgesproken bezuinigingen.

Het neemt niet weg dat TROS en AVRO een compliment verdienen voor hun tactische vlucht naar voren. Al te lang wordt in Hilversum om de hete brij gedraaid zonder hoopgevende concrete initiatieven. NCRV en KRO zijn eindeloos in gesprek over vormen van samenwerking zonder dat resultaten worden gemeld. De KRO heeft in die periode het standpunt een aantal keren gewijzigd. Eerst voorstander van samenwerking met NCRV, later weer voorstander van een zelfstandig bestaan nadat de VVD (en nu ook de Christen Unie) hebben laten weten, dat ze vooral de zes grootste omroepen een plek gunnen in het bestel.

De KRO hoort daar dan wel bij. De EO, gezien ledenaantal waarschijnlijk ook, maar bijvoorbeeld de VARA niet. Deze omroep zit onder de kritische ledengrens van wat nog als een grote omroep beschouwd mag worden. De VARA een plek in het bestel misgunnen lijkt me niet reëel. Max en Powned aan de kant schuiven evenmin. Wat je ook van ze vindt, die omroepen zijn waardevolle aanvullingen van het bestel gebleken.

Hoe de fusie tussen Tros en Avro tot een aanzienlijke besparing moet leiden is me ook nog niet duidelijk. De nieuwslezer van Radio 1 meldde dat die bezuiniging zou zitten in gezamenlijke faciliteiten, gezamenlijke kantoorruimte en gezamenlijke diensten. De AVRO maakt al jarenlang deel uit van het AKN-samenwerkingsverband (AVRO, KRO en NCVR) en die samenwerking is opgezet met de bedoeling om dit soort bezuinigingen te realiseren. Stopzetten daarvan is een vorm van kapitaalvernietiging.

De AVRO ruilt dus de ene kostenbesparende samenwerking in voor de andere kostenbesparende samenwerking en rekent zich daarmee ten onrechte rijk. Reden temeer om te veronderstellen dat de aangekondigde fusie vooral bedoeld is om de inertie in Hilversum te doorbreken, de leiding in de discussie te nemen en de politiek in het defensief te drukken, overigens legitieme redenen om deze stap te zetten.

Met ingetogen spanning wacht ik op de volgende stap. Wat mij betreft komt die van NCRV en KRO en zal die samenwerking niet van louter praktische betekenis zijn, maar wordt de aankondiging daarvan vergezeld van een stevige visie op de toekomst. Wat is de taak van publieke omroepen, hoe dragen de van oorsprong christelijke omroepen bij aan maatschappijontwikkeling en welke positie betrekken de identiteisomroepen in dat discours. Daarover heb ik tot nu toe veel te weinig gehoord, alsof een visie daarop ontbreekt.

www.tonverlind.nl
www.twitter.com/tverlind