Voer voor papegaaien of staatsrechtgeleerden ?

[Roy Ristie]

Voer voor papegaaien of staatsrechtgeleerden

In mijn vorige logbijdrage op royristie.punt.nl ben ik ingegaan op de benoeming van leden voor het Dagelijks Bestuur. De informatie is juist maar schijnt niet helemaal te kloppen met de regels van het (deels ongeschreven) staatsrecht. Voorbeeld: Formeel is nergens uitgesloten dat iedere burger mag solliciteren als Dagelijks Bestuurslid, maar in de praktijk gaat het er niet zo aan toe.

In onze parlementaire geschiedenis is het de gewoonte dat na verkiezingen een aantal partijen uit de raad bij elkaar gaat zitten en een meerderheidsafspraak maakt. Zowel over het te voeren beleid als over de mensen die dat moeten gaan uitvoeren. Deze afspraak, ook wel genoemd ‘het bestuursakkoord’, geldt dan vervolgens als grondslag voor bespreking van het beleid voor de komende bestuursperiode. In de regel wordt dit ook door de meerderheid van een raad of parlement geaccepteerd en worden de mensen daarbij benoemd die slechts door die partijen zijn voorgedragen om dat beleid uit te voeren. “Een andere sollicitant wordt niet gelijkwaardig behandeld en beoordeeld”, zegt een formele bron. Zodra het bestuursakkoord is aangenomen, is daarmee namelijk de kans voor elke ‘buitenstaander’ om zich als sollicitant te mengen wel verkeken. “Deze kandida(a)t(en) hebben immers niet deelgenomen aan de voorbereiding van het Bestuursakkoord”. Zo wordt algemeen geredeneerd. Hierbij gaat men voorbij aan de mogelijkheid om een ander akkoord te overleggen dan wel het voorliggende beleidsvoornemen te amenderen.

Voer voor staatsrechtgeleerden. Of blijven we papegaaien?

Door deze kwestie aan de orde te stellen hoop ik een nationale discussie te ontlokken over de gang van zaken ten aanzien van het formeren van een bestuur. Uitsluitend redeneren volgens gewoonten en tradities is conservatief en formeel zelfs ondemocratisch. Wetten zijn er om nageleefd te worden. Interpretatie van de wetten is echter een ander chapiter. Handelen uit gewoonte maakt dat de kiezer het politieke schouwspel als een poppenkast ervaart. Als we ons dit realiseren hoeven we geen dure onderzoeken te doen om achter de reden te komen van de afnemende betrokkenheid van burgers.