Onbeschoft

[Job Franken]

Wat een genot moet het zijn om de macht weer terug te hebben nadat je jaren als een dodo je best hebt gedaan om te overleven als kopende partij. Voor het uitbreken van de crisis was er geen enkele markt waar je als consument enige macht had: er was zo veel meer vraag dan aanbod. Makelaars die je uitlachten als je een uurtje bedenktijd vroeg: “nu nemen anders krijgt de volgende het huis. Ze staan al buiten”. Sollicitanten die hun eerste bonus konden incasseren door alleen maar naar het gesprek te komen, uurtarieven die de pan uitvlogen. Gekkenwerk was het. Iedereen door het dolle heen. Het is uitstekend dat markten eindelijk keihard gesaneerd worden. Hopelijk vallen er nog tienduizenden werklozen te betreuren de komende jaar of twee en schoont het bedrijfsleven zijn personeelsbestand grondig op om zich te prepareren voor de volgende hausse.

Ondertussen leven we in een markt waarin de koper het voor het zeggen heeft en dat is wel ff wennen. Huizen worden nauwelijks meer verkocht. Bonussen worden bevroren en we stellen gelijk maar salarisplafonds in. Grote en kleine adverteerders bepalen de tarieven van hun bureaus. Iedereen die wil blijven leveren, mag dat doen maar wel tegen tarieven die tientallen procenten lager liggen dan voorheen. Overlevingsdrang kent vele vormen en het is logisch dat kopers verwoede pogingen doen om het terrein terug te winnen dat verloren ging in de vorige hausse. Het feit dat de koper nu meer macht heeft, betekent vooral dat hij meer te zeggen heeft in het commerciële proces: je kunt simpelweg gunstiger leveringsvoorwaarden eisen.

Wat me echter mateloos irriteert zijn de vele figuren die hun verbeterde zakelijke positie verwarren met een vrijbrief zich onbeschoft op te stellen. Zo hoorde ik het verhaal over een oud-werknemer die weer solliciteerde bij haar voormalige werkgever. De dame in kwestie bracht ervaring mee die men goed kon gebruiken: een laag-productieve afdeling moest geactiveerd worden en zij was de perfecte persoon om die klus te klaren. Bovendien kende zij de organisatie goed. Dus belt ze de algemeen directeur met de vraag wat hij zou vinden als ze zou solliciteren op de functie. Maar haar voormalig collega reageerde niet. Wel werd weken later keurig afgescheept met een standaard brief van een haar onbekende medewerker waarin werd gemeld dat ze niet op gesprek hoefde te komen. Nu werkte ik vroeger bij een bedrijf dat oud-werknemers vooral als goede en goedkope ambassadeurs zag en heeft dat misschien mijn visie vertekend. Maar dit verhaal geloof je toch niet. Wat een verspilling! Zulke verhalen zijn tekenend voor de verwarring waarin velen momenteel leven. Misschien moeten we maar snel terug naar een markt waarin verkopers het voor het zeggen hebben.